Νικόλας Σύρος - Το μπουζούκι που μαγεύει τους Γάλλους- Καλλιτέχνες Σκοπέλου
Νικόλας Σύρος
Το μπουζούκι, που μαγεύει τους Γάλλους!
Νικόλας Σύρος |
<<Σαν άποκληρος γυρίζω, στην κακούργα ξενιτιά, περιπλανώμενος δυστυχισμένος μακριά απ' της μάνας μου της αγκαλιά>> αγαπημένο τραγούδι του καλλιτέχνη.
O Νικόλας Σύρος, ζει μόνιμα και εργάζεται στην Γαλλία. Απο το 1982 υπήρχε ένας δεσμός αγάπης, τον χειμώνα στη Γαλλία, τα καλοκαίρια στην Σκόπελο. Είναι ένας εξαιρετικός μουσικός και καλλιτέχνης, βιρτουόζος του μπουζουκιού, που κατόρθωσε να κάνει γνωστή και να διαδώσει την δεκαετία του 80' και του 90' την ελληνική ρεμπέτικη μουσική, που μέχρι τότε ήταν σχεδόν άγνωστη ή απαρατήρητη στην Γαλλία. Είναι πρεσβευτής όχι μόνο του ρεμπέτικου αλλά του ελληνικού μουσικού πλούτου καθώς εμφανίζεται αδιάκοπα σε όλα τα κέντρα πολιτισμού, δίνοντας πλήθος μουσικών παραστάσεων με ρεμπέτικα τραγούδια αλλά και έργα του Θοδωράκη, Χατζηδάκι κτλ. Ο Νικόλας έχει συνδέσει το όνομά του στην φιλλέληνα χώρα Γαλλία με το ελληνικό μπουζούκι.
Η πατρική φιγούρα.......
Ο πατέρας του Γιώργος Σύρρος ήταν μοναχογιός. Σε νεαρή ηλικία χάνει την μητέρα του και αποφασίζει να μετοικήσει στην Αθήνα για εργασία, όπου και συγκατοικεί με τους δύο θείους του, οι οποίοι ήταν στρατιωτικοί. Ο ίδιος επιθυμούσε να μάθει μπουζούκι, οι θείοι του όμως ως στρατιωτικοί ήταν ανένδοτοι << ή βιολί ή πιάνο, το μπουζούκι ξέχασέ το!!>>, ήταν το τελεσίγραφό τους. Επέλεξε το βιολί και έτσι εγγράφεται το 1933 στο Εθνικό Ωδείο Αθηνών στο Κλασσικό Βιολί. Είχε όμως πολύ μεράκι και αγάπη, οι παρτιτούρες για την μουσική, που έγραφε ο ίδιος είναι καλλιγραφικές. Η λήξη του πολέμου, τον αναγκάζει να επιστρέψει στο νησί, όπου απασχολείται στον τομέα της οικοδομής και στις αγροτικές εργασίες. Παράλληλα ασχολείται επαγγελματικά με το βιολί καθώς του δίνεται η δυνατότητα να παίζει στις διάφορες κοινωνικές και εορταστικές εκδηλώσεις, που λαμβάνουν χώρα στο νησί.
Η μουσική οικογένεια......
Γεννηµένος στην Σκόπελο και μεγαλωμένος μέσα σε μια οικογένεια µουσικών, ο Νικόλας αλλά και ο αδερφός του Θανάσης “ζυμώθηκαν” με τις νότες και την μουσική. Όχι μόνο ο πατέρας του αλλά και οι θείοι του έπαιζαν μουσικά όργανα και συμμετείχαν σε όλες τις κοινωνικές δραστηριότητες του νησιού, όπως γάμοι, χοροί και ιδιωτικά γλέντια. Ο Νίκος με τον αδερφό του, ακολουθούσαν πάντα τον πατέρα τους σε όλες αυτές μουσικές εκδηλώσεις. Η μουσική γι' αυτούς αποτέλεσε αναπόσταστο στοιχείο της καθημερινότητας τους και της ζωής τους γενικότερα αφού όλα περιστρέφονταν γύρω απο αυτήν.
Το βιολί...........
Όπως ήταν φυσικό ο Νικόλας επηρεάστηκε πάρα πολύ απο το μουσικό περιβάλλον μέσα στο οποίο μεγάλωνε. Στα πέντε του χρόνια άρχιζει η εκμάθηση του βιολιού με δάσκαλο τον πατέρα του. Τον μαθήτευει τον χειρισμό για το δοξάρι, όμως ο ίδιος είχε το μυαλό του στο παιχνίδι, επιθυμούσε να βγει για να παίξει στην πλατεία του Μύλου με τα υπόλοιπα παιδιά <<το βιολί μου φαινόταν βουνό.>> αναφέρει. Ήταν η εποχή του Στέλιου Καζαντζίδη, όπου σε ένα μικρό τραντζίστορ άκουσε την πρώτη εκτέλεση της “Φραγκοσυριανής” του Μάρκου, η καθαρή μελωδία του μπουζουκιού, τον μάγεψε <<άφησα το δοξάρι και έφτιαξα μια πένα απο σπιρτόξυλο, με αυτόν τον τρόπο, μεταμορφώνοντας το βιολί σε μπουζούκι, έμαθα να παίζω, κρυφά, ο πατέρας μου βέβαια το ανακάλυψε.>>.
Το μπουζούκι και η Αθήνα.......
<<Τα βράδια επισκεπτόμασταν μικρά ταβερνάκια να τσιμπήσουμε, έναν μεζέ στα 10 μοιράζαμε, περισσότερο για να βρεθούμε και να παίξουμε και με άλλα παιδιά απο την Σκόπελο. Τα πράγματα δεν ήταν και τόσο εύκολα για το ρεμπέτικο λαϊκό τραγούδι ήταν και χούντα.>> θυμάται, <<Είχαμε πρόβλημα, να μην περπατάμε στον δρόμο πάνω απο πέντε άτομα, να μην μιλάμε, πηγαίναμε κρυφά στις ταβέρνες και μαθαίναμε να παίζουμε μέσα στα ταβερνάκια, μάλιστα τσοντάραμε και όλοι αντί να πληρωθούμε.>>
Αυτό όμως είχε ως αποτέλεσμα αφού υπήρχε απήχηση απο τους θαμώνες, να τους καλούν τα Σαββατοκύριακα να παίξουν στα ταβερνάκια και έτσι το καθιέρωσαν, η πληρωμή ήταν ένα πιάτο φαγητό και ένα πενηντάρι. <<Μια φορά είχαμε πάει στην Καστέλα ήταν πέντε έξι ηλικιωμένοι με τραγιάσκες, μπήκαμε μέσα και δεν μας έδωσε κανείς σημασία.....σεβάστηκαν αυτό που παίξαμε, μας κέρασαν και ένα κρασί, κανείς όμως δεν μας χειροκρότησε, δεν υπήρξε ανταπόκριση ή ενθουσιαμός.>>
Η Σκόπελος και τα νυχτερινά κέντρα
Τα καλοκαίρια επέστρεφε στο νησί. Το 1977 και το 1978 έπαιξε μουσική στο ιστορικό κέντρο της Σκοπέλου <<Τα Δειλινά>> σε συνεργασία και με τον αδερφό του Θανάση στην κιθάρα, << εκεί γνώρισα και μια κοπέλα Γαλλίδα>> θυμάται. Η επιστροφή στην Αθήνα ήταν η ίδια, δηλαδή δουλειά στην οικοδομή και τα Σαββατοκύριακα ταβερνάκια. Το 1980 συνεργάστηκε με τον Παύλο Βασιλείου στην <<Ρεμπέτικη Ιστορία>> , το 1981 όμως έγιναν οι καταστροφικοί σεισμοί στην Αθήνα, και δεν έμπαινε κανείς μέσα σε μαγαζί απο φόβο. Το 1982 το καλοκαίρι παίζει σε ένα άλλο επίσης ιστορικό κέντρο της Σκοπέλου στο Κάστρο μπαρ. Σε όλη την διάρκεια της πορείας του συνεργάστηκε με τα περισσότερα κέντρα διασκέδασης της Σκόπελου, όπως τα Δειλινά, το Κάστρο, το Χάραμα, το Μεϊντάνι, τον Στάφυλο και τέλος τον Παύλο στον Αγνώντα.
Η Γαλλία και το "Ρεμπέτικο Τσαρδί"...
O Νικόλας σε συνέντευξη στον Ηλία Πετρόπουλο Ρεμπετολόγο - Λαογραφό
Η γνωριμία του με την Γαλλίδα, έφερε και την πρόσκληση, δεν είχε σκοπό να πάει άλλα αποφάσισε να επισκεφθεί την Γαλλία, όταν στο ταχυδρομείο βρήκε ένα εισιτήριο 15 ημερών με επιστροφή στο όνομά του. Πήρε το μπουζούκι και μια μικρή βαλίτσα και έφυγε. Την πρώτη εβδομάδα έβλεπαν τα αξιοθέατα, την δεύτερη όμως αναζήτησε κάτι ελληνικό.... τότε βρέθηκε σε ένα μαγαζί με όνομα “Τα παιδιά του Πειραιά”, κάποιος μουσικός έπρεπε να φύγει και εντελώς τυχαία τον αντικατέστησε. <<Όταν τελείωσε η συνεργασία μου με το κέντρο αυτό, είχε διαρρεύσει ήδη στους κύκλους οτι υπήρχε ένας έλληνας, που έπαιζε μπουζούκι και ρεμπέτικα. Τότε με έψαξε και με βρήκε ο Γιώργος Τζώρτζης, η γνωριμία μας αυτή κατέληξε στο να δημιουργήσουμε ένα γκρουπάκι το “Ρεμπέτικο Τσαρδί”.
Οι γνωριμίες και οι συνεργασίες.......
<<Στην συνέχεια εμφανίστηκα σε τρεις παραστάσεις ρεμπέτικου, στο πιο παλιό cafe theatre του παρισιού. Αυτή ήταν το μεγαλύτερο κέρδος μου καθώς εκεί απέκτησα πολλές σημαντικές γνωριμίες για την συνέχεια της μετέπειτα καριέρας μου στη Γαλλία>> αναφερει συγκεκριμένα:
Τον Ηλία Πετρόπουλο, ερευνητή, μελετητή του ελληνικού λαϊκού πολιτισμού, ποιητή, κριτικό λογοτεχνίας, δημοσιογράφο, σκιτσογράφο, φωτογράφο και συλλέκτη, έχει γράψει Τα ρεμπέτικα, Τα Καλιαρντά και Το εγχειρίδιο του καλού κλέφτη.
ο Νικόλας Σύρος με τον Ζορζ Μουστακί Τον Βασίλη Αλεξάκη, ελληνογάλλο συγγραφέα μυθιστορημάτων,στην μητρική του γλώσσα τα Ελληνικά και τα Γαλλικά.
Τον Ζορζ Μουστακί, Γάλλο τραγουδιστή και συνθέτη.
Τον Ζακ Λακαριέρ, Γάλλο συγγραφέα απο τους κυριότερους συντελεστές της προβολής της ελληνικής λογοτεχνίας στη Γαλλία, κριτικό, μεταφραστή, δημοσιογράφο και στοχαστή.
Τον Ροβήρο Μανθούλη σκηνοθέτη και συγγραφέα.
- ο Νικόλας Σύρος με τον Νίκο Αλιάγα
Τον Γιώργο Ζέρβα σκηνοθέτη - Την Μελίνα Μερκούρη, ηθοποιό - Την Ζαν Μορό, Γαλλίδα ηθοποιό - Τον Βασίλη Βασιλικό βραβευμένο συγγραφέα - Την Νανά Μούσχουρη, τραγουδίστρια - Τον Αλέκο Φασιανό ζωγράφο - Τον Κώστα Γαβρά, σκηνοθέτη - Τον Μιχάλη Κακογιάννη, σκηνοθέτη - Τον Λεόν Φερρέ, ποιητή, συνθέτη, ερμηνευτή - Τον Νίκο Αλιάγα, παρουσιαστή - Την Ελένη Γλύκατζη Αρβελέρ.
Η Μελίνα Μερκούρη
Ο Νικόλας Σύρος στην Πρεσβεία
Το 1982 καλέστηκαν απο την Ελληνική Πρεσβεία στο Παρίσι για να συνοδεύσουν μουσικά την δεξίωση προς τιμήν της Μελίνας Μερκούρη, η οποία τότε εξέλεγη υπουργός πολιτισμού, <<η αλήθεια είναι οτι δεν ήξερα τι εστί Μερκούρη>> αναφέρει και συνεχίζει <<οι Ελληνίδες της αριστοκρατίας, που παρέστην στην δεξίωση μας σνόμπαραν, αφού είχαμε καθίσει σε ένα τραπεζάκι απομωνομένοι και παίζαμε. Δεν μας έδινε κανείς σημασία. Ξαφνικά βλέπω μια αναστάτωση, η οποία προκλήθηκε γιατί εμφανίστηκε η Μερκούρη μ' ένα σιέλ φουστάνι. Όλοι έτρεχαν απο πίσω της, αυτή όμως άκουσε τη μουσική και ήρθε προς το μέρος μας, κάθισε δίπλα μας κρατώντας ένα κεχριμπαρένιο κομπολόι και μας λέει: <<παίξτε ρε μάγκες το αγάπη που έγινες....>> Αλλη μια φορά δια μέσου Πρεσβείας παρουσιάστηκαν στα Ηλυσια Πεδία σε εκδήλωση προς τιμήν του Μιτεράν <<η αξία των λουλουδιών, που είχαν στα τραπέζια έφταναν για να ζήσει όλη η Ελλάδα ένα μήνα>> θυμάται.
Οι δίσκοι.....
Το cd με τίτλο “Το ξεχασμένο Ταξίμι”, το οποίο ήταν ένα αφιέρωμα στον Ηλία Πετρόπουλο απο τον εκδοτικό οίκο Νεφέλη.
Το cd που προέκυψε απο ζωντανή ηχογράφηση συναυλίας στην Νορμανδία και στο οποίο συμμετέχει με την κιθάρα του ο αδερφός του Θανάσης Σύρος.
Και το cd με τίτλο “Τα Μπλουζ του Πειραιά”, το οποίο προέκυψε και αυτό απο ζωντανή ηχογράφηση το 2015. Η έκδοση ήταν διπλή και περιλάμβανε 4 cd με μουσική ρεμπέτικη, νησιώτικη, Θεοδωράκη και Χατζιδάκι αντίστοιχα. Αξίζει να σημειωθεί οτι στην εν λόγω συναυλία έλαβαν μέρος οι μουσικοί απο την Σκόπελο Γιάννης Ξηρογιάννης, Ζέφη Βαρλάμη και Κώστας Σύρος.
Τα ντοκυμαντέρ
Έχει συμμετάσχει στο ντοκυμαντέρ :
<<Γιάννης Ρίτσος, οι ρίζες μου>> του Ροβήρον Μανθούλη,
<<αγαπώ τις καρδιές σαν την δική μου>> αφιερωμένο στον Μάρκο Βαμβακάρη σε σκηνοθεσία του Γιώργου Ζέρβα.
<<Τάλγκο>> του Βασίλη Αλεξάκη.
Η συνεργασία με την Ελένη Αρβελέρ Γλυκατζή και οι συναυλίες....
<<Η γνωριμία με την Ελένη Αρβελέρ Γλυκατζή, έφερε και την πρόταση να πραγματοποιήσουμε μια συναυλία στην Σορβώνη όπου η ίδια θα έκανε την διάλεξη, αυτή ήταν και η πρώτη μου μεγάλη συναυλία το "ντεμπόυτο μου">>, όπως αναφέρει.<<Η παραστάση ήταν το “Άξιον Εστί”, στην οποία συμμετείχε η ορχήστρα “Jean Mediterranee”, η οποία αποτελείτο απο 120 μουσικούς απ' όλη την Μεσόγειο και την Ευρώπη καθώς και 3 χορωδίες. Συνολικά εμφανιζόμασταν 280 άτομα. Εγώ ήμουν σολίστας στο μπουζούκι.>> Η πρώτη παράσταση έλαβε χώρα στο θέατρο Giptis στην Μασσαλία, χωριτικότητας 950 ατόμων. Με το “Άξιον Εστί” εμφανίστηκαν σε πάρα πολλά μεγάλα και σπουδαία Φεστιβάλ σε όλη τη Γαλλία.
<<Εκεί γνώρισα και τον Ζάκ Λακαριέρ, γνώριζε αρχαία Ελληνικά, ήθελε να κάνει ένα μουσικό θέατρο με ποιήση και ρεμπέτικο έτσι δημιούργησε το Chant profond de la Grece, με ποίηση Ελύτη, Βάρναλη, Σεφέρη, Ρίτσου, μουσική Θοδωράκη και Ρεμπέτικα, πραγματοποιήσαμε 44 παραστάσεις σε όλα τα κέντρα πολιτισμού.>> θυμάται.
<<Έπαιξα επίσης με στην Όπερα του Παρισίου, τον “Ζορμπά” με την συμφωνική ορχήστρα στη Βαστίλλη και στο Φεστιβάλ στην Μπορντώ. Σε αυτήν την παράσταση ήμασταν 130 άτομα επι σκηνής.>>
Μουσικό Βίντεο
<<Συμετείχα στο “Κάντο Τζενεράλ” με 40 άτομα χορωδία και 25 μουσικούς. Εμφανιστήκαμε στο θέατρο της Νίκαιας το “Αcropol” 10 φορές περίπου και σε πολλές άλλες περιοχές στο Κασίς, Τουλούζη, Σέτε κ.α. Αυτές οι περιοδίες κράτησαν απο το 2010 έως το 2013.>>
<<Έχουμε εμφανιστεί σε πολλά φεστιβάλ όπως στο Σαβινιόν, Εγκ Μορτ, στο Εταμπ κ.α. Αλλά έχουμε κάνει και πολλές περιοδείες στην Αυστραλία, Βέλγιο, Καμερούν, Μπρατισλάβα, Γερμανία, Λουξεμβούργο και Αγγλία.>>
Ο Νικόλας στην Βρετανή με τον γιό του Γιώργο Σύρο στον μπαγλαμά και τον Κώστα Σύρο στην κιθάρα<<Επίσης σε αρκετές συναυλίες έχω προσκαλέσει μουσικούς απο την Σκόπελο και έχουμε παίξει απο κοινού, σε συναυλία στη Γαλλία τον Παναγιώτη Αστεριάδη, τον Κώστα Σύρο, τον Γιάννη Ξηρογιάννη, σε συναυλία στο Βέλγιο τον Στέλιο Παχή και Γιάννη Ξηρογιάννη, σε συναυλία στην Ισπανία τον Παχή Στέλιο.>>
Η Σκόπελος και η οριστική επιστροφή
Απο εκδήλωση μαθητών του Νικόλα Σύρου στην Σκόπελο
<<Την περίοδο αυτήν έκανα μαθήματα στα παιδιά της Σκοπέλου ενώ η γυναίκα μου Κορίνα έκανε μαθήματα ζωγραφικής. Είχα δώσει την ψυχή μου. Πηγαινο-ερχόμουν με το λεωφορείο στο Έλιος για να κάνω μαθήματα στους μαθητές μου. Δέθηκα πάρα πολύ μαζί τους και διατηρούμε ακόμα επαφές.>> Οι οικονομικές συνθήκες όμως τους αναγκάζουν να εγκαταλείψουν οριστικά την Ελλάδα και να επιστρέψουν στην Γαλλία.
Η επιστροφή στη Γαλλία
<<Όταν το 2002 επέστρεψα πια οριστικά στη Γαλλία με βρήκε ο μαέστρος απο την όπερα του Παρισίου Jerome Pillment και μου ζήτησε να ανεβάσουμε τον Ζορμπά στο φεστιβάλ Royan, που συμμετείχε 150 χιλιάδες κόσμος. Γενικώς χρησιμοποιήσα όλες τις επαφές που είχα και δραστηριοποιήθηκα πάρα πολύ και δούλεψα πάρα πολύ συναυλιακά και κατά κάποιον τρόπο καθιερώθηκα σε αυτό που έκανα γιατί το έκανα με επαγγελματισμό και σεβασμό.
Μας βγήκε σε καλό, που φύγαμε απο το νησί και σε επαγγελματικό και σε βιοτικό επίπεδο. Φτιάξαμε το σπίτι μας και ζούμε άνετα.>>
“Canto General”
<<Είχαμε προγραμματίσει μια παράσταση το Canto General, στο οποίο συμμετέχουν 200 άτομα χορωδία και 50 μουσικοί, στις χώρες τις Ισπανίας, δυστυχώς αναβλήθηκε λόγω covid-19 για τον Ιούνιο.
Ενώ τον Μάρτη που πέρασε πραγματοποιήσαμε δύο παραστάσεις με Θοδωράκη και Ρεμπέτικα στον Μον Πελιέ.>>
Τα καλοκαίρια........
Τα καλοκαίρια ο Νίκος πάντα επιστρέφει, στον τόπο που μεγάλωσε και έζησε και στολίζει με ρεμπέτικες πενιές, τα καλοκαιρινά ταβερνάκια του νησιού, του νησιού που αγάπησε και τον αγάπησε.
<<Κλαίνε τα πουλιά γι' αέρα και τα δέντρα για νερό, κλαίω μανούλα μου και εγώ για σ' ένα που έχω χρόνια για να σε δω>>
Mουσικά Βίντεο
Αφιέρωμα στην καλλιτεχνική ζωή και καριέρα του Νικόλα Σύρου, που διαπρέπει στην Γαλλία και μας κάνει υπερήφανους.
Μπορείτε να βρείτε επιπλέον πληροφορίες στην σελίδα του καλλιτέχνη: www.nicolassyros.com
Φωτογραφίες - Βίντεο: Αρχείο Νικόλα Σύρου, Σμαράγδα Σύρου
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου