Σκόπελος Νησί

 Η ναυτική δύναμη της Σκοπέλου και η προσαρμογή της οικονομίας του νησιού στα δεδομένα του 19ου αιώνα.   Το ναυτικό της Σκοπέλου έλαβε νέα ώθηση μετά τη σύσταση του ελληνικού  κράτους. Σύμφωνα με στοιχεία του 1857, το νησί διέθετε 30 μεγάλα και 90 μικρά πλοία, ενώ το 1860 αναφέρονται 54 πλοία χωρητικότητας ως 60 τόνων και 19 από 60 τόνους και άνω.  Τα πλοία αυτά (τρεχαντήρια, σκούνες, γολέτες, μπρίκια, μπάρκα, μπαρκομπέστια, βρατσέρες και βομβάρδες) διέσχιζαν άφοβα το Αιγαίο και τη Μαύρη Θάλασσα (Ολβία, Ταναϊς, Χερσόνησος), την ανατολική (Αλεξάνδρεια) έως και τη δυτική Μεσόγειο. Τρία καράβια του νησιού αρμένισαν στα τέλη του 19ου αιώνα στον Ατλαντικό Ωκεανό, το ένα μάλιστα με καπετάνιο τον Δημ. Ζαχαριάδη, έφτασε στην Κούβα, ενώ τα άλλα δύο στην Αγγλία.    Στη Σκόπελο υπερίσχυε ως φαίνεται το φιλογαλλικό κόμμα και το νησί ήταν κατά κάποιο τρόπο υπό την προστασία των Γάλλων. Υπήρχε πρόξενος της Γαλλίας, Γάλλοι υπήκοοι στη Σκόπελο και πολλά γαλλικά πλοία προσέγγιζαν το λιμάνι της. Το 1847

 Κωστής Ι. Πασχάλης ΟΠΩΣ ΤΑ ΕΧΩ ΑΚΟΥΣΕΙ Σκοπελίτικα Αφηγήματα Της  καμπάνας ο γιος. Καθισμένος στην πεζούλα μέσα στην μπροστινή αυλή τ' Αη Πηντηλέημονα κι ακουμπισμένος στα κάγκελα ο Αδάμος άκουγε προσεχτικά τον παπα - Τζανετή να λέει τα τελευταία του λόγια της λειτουργίας και  περίμενε με αγωνία να απολύσει. Στο ένα χέρι  το ανάπηρο, όπως το έλεγε κι  ο ίδιος, είχε περάσει τη θηλιά από το σκοινί της καμπάνας της μεγάλης κι ετοιμαζότανε για να σημάνει το τέλος της λειτουργίας.   Βαριά καμπάνα αυτή τ' Αη Πηντηλέημονα κι έτσι όπως τις είχαν κρεμασμένες στα παλιά καμπαναριά ήτανε δύσκολο να μπορέσεις να σημάνεις, αφού έπρεπε να' χεις δύναμη για να τραβήξεις το σκοινί μαζί με την καμπάνα και τον τεράστιο ξύλινο τάκο που στεκόταν  στο κεφάλι της και ήταν δεμένο  το σκοινί ώστε να είναι το γλωσσίδι της ελεύθερο, έτσι που με το τράβηγμα να κοπανάει με δύναμη απάνω στην καμπάνα και να ακούγεται δυνατά σ' όλο το χωριό. Νταν, νταν, νταν. Νταν, νταν, νταν, άκουγες τη γλυκιά καμπάν

 Η Ανώτερη Εκπαίδευση στη Σκόπελο.      Η οικονομική ευρωστία του ελληνισμού κατά τον 17ο αιώνα, έφερε στην υπόδουλη χώρα έντονη πνευματική ανάπτυξη τον επόμενο αιώνα. Η Σκόπελος συμμετέχει έντονα στην οικονομική άνθηση του έθνους και την πνευματική ανάταση που ακολουθεί. Για τον πλούτο της γίνεται λόγος από τους περιηγητές ήδη από το 1650. Με την ίδρυση της σχολής στις αρχές του 18ου αιώνα, το νησί ακολουθεί ανάλογες εξελίξεις που λαμβάνουν χώρα στην ηπειρωτική Ελλάδα.       Η Σχολή της Σκοπέλου, ιδρύεται από τον Στέφανο Δαπόντε, πατέρα του Καισάριου Δαπόντε,  γόνο εξελληνισμένης ενετικής οικογένειας που εγκαταστάθηκε στο νησί στα μέσα του 15ου αιώνα. Ο Δαπόντες διορίστηκε στις αρχές του 18ου αιώνα πρόξενος της Αγγλίας στη Σκόπελο, Σκιάθο και Αλόννησο και εγκαταστάθηκε στη Σκόπελο. Είχε όμως πολυμελή οικογένεια και επιθυμούσε έναν ονομαστό δάσκαλο για τη μόρφωση των παιδιών του, όταν η τύχη τον έφερε σε επαφή με τον Νεόφυτο Μαυρομάτη.      Ο Μαυρομάτης μητροπολίτης Ναυπάκτου και Άρτας

  Η Σκόπελος όπως και η Σκιάθος έχουν εκτός των άλλων και μακρά ιστορία ναυπηγικής, λόγω και της άφθονης πρώτης ύλης (ξυλεία πεύκης) που διέθεταν. Στο νησί ανδρώθηκαν γενιές ναυπηγών και αρχιναυπηγών, οι περισσότεροι από τους οποίους είχαν μάθει την τέχνη στη Σύρο, τον Πειραιά, το Γαλαξείδι, τη Βράϊλα και την Τούλτσα της Ρουμανίας. Ειδικά τον 19ο αιώνα οι ναυπηγοί ανέρχονταν, κατά τον πλοίαρχο Ν. Κατσικογιάννη, στον εκπληκτικό αριθμό των 500 και δέχονταν παραγγελίες πολλές και από άλλες περιοχές, γιατί ήταν ανταγωνιστικοί στις τιμές σε σχέση με τους Συριανούς, αφού η δαπάνη κατασκευής πλοίου στην Σκόπελο ήταν κατά 30% μικρότερη.   Καράβια εμπορικά και αλιευτικά κάθε τύπου κατασκευάζονταν στους  σκοπελίτικους ταρσανάδες, οι κυριότεροι απο τους οποίους βρίσκονταν στο Γλιστέρι, στον Πάνερμο, στον Αγνώντα, στο Λιμνονάρι και στη Γλώσσα. Οι χώροι που στήνονταν οι ταρσανάδες ήταν ενοικιαζόμενοι και τα εργαστήρια μεταφέρονταν, ενώ μόνο για ένα, του Τζουβελέκη ξέρουμε οτι ήταν ιδιόκτητο.   Οι τ

 Μεταφορά από: ΟΠΩΣ ΤΑ ΕΧΩ ΑΚΟΥΣΕΙ Σκοπελίτικα Αφηγήματα  Κωστής Ι. Πασχάλης Λαογραφικό Μουσείο Σκοπέλου 2001                        Το σπίτι της Κανάκαινας και το έγκλημα τ' Αη Γιωργιού.....     Όταν οι κουρσάροι περνούσαν με τα πλεούμενα τον Σαραντάκοπο και κόβανε δεξιά απ' τη ξέρα "του σφουγγαρά το πήδημα", η Σκόπελος τους έδειχνε την πλάτη με τα κρεμασμένα βράχια και γύρω - γύρω το ενετικό κάστρο διαφέντευε μεγαλόπρεπα το χωριό που έκρυβε μέσα στα σωθικά του.                                                                Τα όμορφα σπίτια φτιαγμένα με μια ιδιαίτερη αρχιτεκτονική και τους κατοίκους του που κάθε που βλέπαν καράβι κουρσάρικο κλειδαμπαρώνονταν λαχταρισμένοι στα σπλάχνα του. Τα χρόνια τούτα στις θάλασσες αρμένιζαν όλο καϊκια που στ' άλμπουρα τους απάνω κυμάτιζαν μαύρες σημαίες, δείγμα κουρσάρων που σπέρναν τον τρόμο σε κάθε ανύποπτο μα και τον σεβασμό στους συναδέλφους τους.     Η Σκόπελος τυραγνισμένη απο τους ντόπιους Λιάπηδες, λαχτάριζε άμα φαινό

                                                Η θρησκευτική παράδοση Σ την Σκόπελο βρίσκονται διάσπαρτες εκκλησίες, εξωκκλήσια και μοναστήρια, 200 περίπου στον αριθμό. Τους ναούς αυτούς, οι σκοπελίτες  τους φροντίζουν με ευλάβεια και σεβασμό, διατηρώντας αυστηρά τη θρησκευτική τους παράδοση.  Στη Χώρα της Σκοπέλου, υπάρχουν περίπου 40 εκκλησίες και 4 ενορίες.  Η «Παναγία Φανερωμένη», η «Παναγία Παπαμελετίου», ο «Άγιος Παντελεήμων» και οι  «Τρείς Ιεράρχες» και ο μητροπολιτικός ναός της «Γέννησης του Χριστού». Χαρακτηριστικός είναι ο ναός της «Παναγίας του Πύργου», που βρίσκεται πάνω στον βράχο στο παλιό λιμάνι της Σκοπέλου και έχει κοσμήσει κατά καιρούς, εξώφυλλα περιοδικών  και κάρτ ποστάλ, βρίσκεται στις φωτογραφίες όλων των επισκεπτών του νησιού και αποτελεί το σήμα κατατεθέν της Σκοπέλου. Αξιόλογη είναι επίσης και η «Επισκοπή Σκοπέλου», που προοριζόταν για έδρα του Επισκόπου Σκοπέλου, που  έμεινε όμως ημιτελής. ΕΚΚΛΗΣΙΑ Η ΠΑΡΟΙΚΟΥΣΑ ΣΤΗ ΣΚΟΠΕΛΟ «Ένα από τα νησιά του Ελλαδικού χώρο

ο Μύθος....  Ο ΣΚΛΑΒΟΣ ΑΠΟ ΤΟ ΕΛΙΟΣ Κάποτε στο Έλιος της Σκοπέλου ζούσε ένας βοσκός, που έβοσκε τα γίδια του σε ένα απέραντο δάσος. Ένα πρωί τον έπιασαν οι Τούρκοι, τον έβαλαν σε ένα πλοίο και τον μετέφεραν στην Ανατολή. Εκεί έμεινε αρκετά χρόνια κλεισμένος σε μια φυλακή και οι δικοί του τον είχαν ξεγράψει.   Μια νύχτα έρχεται κάποιος στο κελλί του και του λέει "Σήκω επάνω και έλα μαζί μου". ο σκλάβος μόλις άκουσε τα λόγια αυτά φοβήθηκε και σκέφτηκε "άραγε που θα με πάει"¨. Τον ακολούθησε όμως μέσα στη νύχτα. Μόλι έφεξε είδε οτι βρισκόταν στο Έλιος, στο χωριό του. Τότε ρώτησε τον άγνωστο ποιός είναι και εκείνος του είπε "Είμαι ο άγιος Ταξιάρχης και να μη με ξεχάσεις, να με έχεις πάντα στο μυαλό σου".   Κατόπιν χτίστηκε στο μέρος αυτό το εκκλησάκι του Αγίου Ταξιάρχη. Μέχρι σήμερα οι απόγονοί του έχουν το επίθετο Σκλάβος.  (Απο το βιβλίο Σκοπέλου Λαϊκός Πολιτισμός του Αδαμάντιου Σάμψων 1995 ). Η Παράδοση......   Ο Κωνσταντίνος Βαλσαμάκης έφθασε στην Σκόπελο

Μεταφορά απο  Σκοπελίτικα Αφηγήματα ΟΠΩΣ ΤΑ ΕΧΩ ΑΚΟΥΣΕΙ  Του Κωστή Ι. Πασχάλη Λαογραφικό Μουσείο Σκοπέλου       2001 Ο Διοικητής και ο Δήμαρχος..............    Είχαν περάσει κανά δυο μήνες απο τις εκλογές που τις είχε κερδίσει ο βασιλόφρονας Δεληγιάννης και, παλιό κόλπο, έπεφτε απαραίτητο σιδέρωμα στους αντιπάλους του.    Λες και η μοίρα αυτού του τόπου να ζει σε μόνιμο διχασμό, ήτανε πάλι χωρισμένος στα δυο. Απο τη μια οι βασιλόφρονες και απ' την άλλη οι λεγόμενοι δημοκράτες Τρικουπικοί, που και κατά κανόνα κέρδιζαν τους αντιπάλους τους. Μα τα μαχαίρια που έβγαιναν στην προεκλογική περίοδο, δεν έμπαιναν στις θήκες τους με τη λήξη των εκλογών. Ατέλειωτα γλέντια και παρέες στους δρόμους με χτυπητά τραγούδια για καραζνά (κορόιδεμα) κομπάζαν οι νικητές στα κατασκότεινα σοκάκια μας σε μόνιμη προεκλογική περίοδο.     Τούτη τη φορά όμως τα πράματα δεν τους ήρθαν όπως τα περίμεναν. Ο Δεληγιάννης κέρδισε τον Τρικούπη στις εκλογές και οι οπαδοί του, σκασμένοι όπως ήτανε, αρχινίσαν την αντε

 O Μαχαιράς της Σκοπέλου...   Ο Χρήστος Πατσής, ήταν ένας απο τους παλαιότερους λαϊκούς τεχνίτες μαχαιριών ή αλλιώς ¨μαχαιράς¨ της Σκοπέλου. "Η τέχνη αυτή υπάρχει τουλάχιστον για 200 χρόνια στο νησί και πάει από γενιά σε γενιά". Κάποιοι από τους παλιούς μαχαιράδες ήταν ο Παναγιώτης Αστεριάδης, ο Θανάσης Γεωργίου και ο Γιάννης Λεμονής ενώ ο παλαιότερος που ο ίδιος θυμάται ήταν ο Γιώργος Κουτρέλος.    Ο ζήλος του και η επιμονή του ήταν αυτά που τον ώθησαν, όταν ήταν ακόμη μικρό παιδί, να «κλέψει» την τέχνη από έναν μεγαλύτερο και παλαιότερο τεχνίτη, που δεν ήθελε να μάθει σε κανέναν τη τέχνη. Ο ίδιος είχε σιδηρουργείο και απέναντί του είχε το εργαστήριο του ο «μαχαιράς», άνοιγε το παράθυρο και έβλεπε τις κινήσεις μία προς μια που έκανε ο τεχνίτης, από την αντανάκλαση πάνω στο τζάμι. Έκτοτε και αδιάλειπτα για 65 χρόνια, δημιουργεί τα σκοπελίτικά μαχαίρια.     Τα υλικά που χρησιμοποιεί είναι ανοξείδωτο μέταλλο για τις λάμες, κέρατο τράγου ή κατσίκας για τη λαβή και ξύλο πεύκ

  ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΜΙΚΡΗΣ ΜΑΣ ΠΟΛΗΣ....του Θανάση Ν. Παπαευσταθίου December 01, 2016 To   τέλος της μικρής μας…πόλης.    Γεννήθηκα στη Σκόπελο τέλη του 1958. Η πρώτη μου λοιπόν εικόνα της γενέτειρας μου γης, που απέχει πολύ από τη σημερινή της όψη, ανάγεται στις αρχές της δεκαετίας του 60. Ποια ήταν λοιπόν η όψη της Σκοπέλου τότε ;    Μια παραλία στην οποία το Ηρώον ήταν αρκετά στην άκρη. Στην θέση της σημερινής προβλήτας (παλίο λιμάνι) μια μικρή προεξοχή για τις βάρκες, ο «κομμένος». Μεταξύ των 2 περιπτέρων (Καθηνιωτη – Λιθαδιώτη) λίγα παραδοσιακά καφενεία και λίγα εστιατόρια και ουζερί.     Η Σκόπελος είχε τότε ένα έντονο παραδοσιακό νησιώτικο χρώμα, με τις γριές να φορούν τσ’ φστάνες με σπίτια και σοκάκια παραδοσιακά, που φαίνονταν υπέροχα από την Αμπελική, που ήταν ο τόπος των σχολικών μας εκδρομών. Είχε και 2 δημοτικά και ένα κτίριο για το γυμνάσιο αληθινά στολίδια. Είχε όμως και φτώχεια το νησί που  ανάγκαζε πολλούς νησιώτες να μπαρκάρουν ή να μεταναστεύουν κατά ομάδες στην Αμερική ή