Το σπίτι της Κανάκαινας και το έγκλημα τ' Αη Γιωργιού. - Σκοπελίτικα Αφηγήματα

 Μεταφορά από:

ΟΠΩΣ ΤΑ ΕΧΩ ΑΚΟΥΣΕΙ

Σκοπελίτικα Αφηγήματα 

Κωστής Ι. Πασχάλης

Λαογραφικό Μουσείο Σκοπέλου 2001

                       Το σπίτι της Κανάκαινας και το έγκλημα τ' Αη Γιωργιού.....

    Όταν οι κουρσάροι περνούσαν με τα πλεούμενα τον Σαραντάκοπο και κόβανε δεξιά απ' τη ξέρα "του σφουγγαρά το πήδημα", η Σκόπελος τους έδειχνε την πλάτη με τα κρεμασμένα βράχια και γύρω - γύρω το ενετικό κάστρο διαφέντευε μεγαλόπρεπα το χωριό που έκρυβε μέσα στα σωθικά του.

                                                         

     Τα όμορφα σπίτια φτιαγμένα με μια ιδιαίτερη αρχιτεκτονική και τους κατοίκους του που κάθε που βλέπαν καράβι κουρσάρικο κλειδαμπαρώνονταν λαχταρισμένοι στα σπλάχνα του. Τα χρόνια τούτα στις θάλασσες αρμένιζαν όλο καϊκια που στ' άλμπουρα τους απάνω κυμάτιζαν μαύρες σημαίες, δείγμα κουρσάρων που σπέρναν τον τρόμο σε κάθε ανύποπτο μα και τον σεβασμό στους συναδέλφους τους.

    Η Σκόπελος τυραγνισμένη απο τους ντόπιους Λιάπηδες, λαχτάριζε άμα φαινόταν πλεούμενο που στ' άλμπουρα του απάνω είχε την μαύρη σημαία. Δραγούμιζαν τους κατοίκους, τους παίρναν το βιός και αμόλαγαν καταπέλαγα για πειρατείες και άλλες. Ελάχιστοι Σκοπελίτες είχαν τα σπίτια τους όξω απο το Κάστρο - μονάχα οι Λιάπηδες που οπλοφορούσαν και ρήμαζαν ό,τι έβρισκαν στο διάβα τους είχαν τα σπίτια τους κάτω απ' τ' Αλώνια ως τη θάλασσα. Απο εκεί  έβλεπαν τους Σκοπελίτες με τα κιάλια και κανόνιζαν το πως και πότε θα κάνουν την επιδρομή.

     Πιο κάτω απο τον Μύλο και κοντά στην είσοδο του Κάστρου, απ' όξω όμως, ήταν το σπίτι της Κανάκαινας. Μια σπιταρόνα κολλημένη απάνω στο πλευρό του κάστρου, όπως το μύδι στο βράχο της θάλασσας. Η Κανάκαινα, μια αντρογυναίκα με χαρακτηριστικά αρκετά αδριά, θες απ' τα χρόνια τα δύσκολα θες που απόμεινε χήρα από μικρή με τον μονάκριβό της Μητράκη, πάντως η επιβλητικότητα στη ματιά της και η αντροπρεπής κορμοστασιά της ενέπνεε στους Σκοπελίτες τη σιγουριά. Η Κανάκαινα ήτανε γνωστή σε όλους τους κουρσάρους που περνούσαν απ' τη Σκόπελο, γιατί τους φιλοξενούσε στη σπιταρώνα της σαν ήτανε χειμώνας, ώστε οι Λιάπηδες της εποχής να μην την βλέπουν με μάτι καλό γι' αυτή τη συμμαχία που' χε με τους κουρσάρους.

   Μα τι να κάναν, να την πείραζαν; Τους έκοβε η εκδίκηση των κουρσάρων, που τη λογάριαζαν σίγουρη. Στο σπίτι αυτό φιλοξενήθηκαν μεγάλοι θησαυροί κατά διαστήματα, μέχρι που οι κουρσάροι έφτασαν ν' αφήσουν και της γριάς ένα μεγάλο μέρος απ' αυτούς. Ο Μητράκης, ο γιος της γίνηκε μέγας και τρανός άμα μεγάλωσε και έφκιανε σπίτια καινούργια. Μάστορας ο καλύτερος, έτσι που τα πιο παλιά  σπίτι μα και εκκλησίες ακόμα είναι φτιαγμένα από τα χέρια του.

  Η Κανάκαινα το' χε για καύχημα για τον γιο της που έγινε μάστορας τρανός και νοικοκύρης και το' λεγε ταχτικά το πως ο γιος της μεγάλωσε όξω απ' το Κάστρο. Ο Μητράκης πάντως ήταν αγαπητός από τους Σκοπελίτες όλους και για έναν λόγο ακόμα. Όταν οι Εγγλέζοι κάμαν στη Σκόπελο τον αποκλεισμό, αυτός με τους θησαυρούς της μάνας του έζησε κοσμάκη για έξι μήνες κι όταν ήρθε καράβι κουρσάρικο στη Σκόπελο εξήγησε στο τσούρμο με το νι και με το σίγμα τα συμβαίνοντα απ' τους Εγγλέζους και τον Γεωργιάδη, έτσι που οι κουρσάροι πήγαν τον έπιασαν τον σαν και τον έφεραν σέρνοντας μέχρι τη θάλασσα και τον πέταξαν.

                                        

   Έτσι γλίτωσε η Σκόπελος από έναν ακόμη Λιάπη ληστοπειρατή. Ο Μητράκης έκαμε δυο γιους, που πήραν τα νοικοκυριά του και την τέχνη του, γινήκανε μαστόροι πρώτοι και νοικοκύρηδες μεγάλοι και με μια φήμη που τους συνόδευε πως είχαν σεντούκια γεμάτα χρυσό απ' την εποχή της γιαγιά τους, μια φήμη που ίσως να είναι και η αφορμή για το τριπλό έγκλημα τ' Αη Γιωργιού στην Καρυά.

  Στα χίλια εννιακόσια, στον Αη - Γιώργη, ζούσε ένας καλόγερος και το μοναστήρι έδινε δουλειά σε πολλούς χωρικούς, αφού όλα τα κτήματα του μοναστηριού τα καλλιεργούσε. Κείνο το καλοκαίρι λογάριαζε ο καλόγερος να κάμει την επισκευή στην εκκλησία και στα κελιά και είχε έρθει μια θεία τους για ' πηρέτιο απ' τον τόπο του παίρνοντας μαζί της και ένα ανίψι της μικρό, καμιά δεκαριά χρονών. 

   Έλεγε τότες ο καλόγερος πως τα' χει τα λεπτά για την επισκευή και πως θα τήνε κάνανε οι Κανακαίοι.  Μάλιστα λέγανε πολλοί πως "τα λεπτά που να τα βρει ο παπάς, αυτοί θα του τα δώσουν που έχουν μεγάλο βιός κρυμμένο απ' τη μάνα τους" μέχρι που έγινε μεγάλο κακό.

  Ένα πρωί ξυπνήσαν τα καλύβια της Καρυάς απ' τις καμπάνες και τα σήμαντρα ακούγονταν στα ξωκλήσια και δείχνανε στον κόσμο τους καπνούς απ' τη φωτιά που ' καιγε το μοναστήρι τ' Αη Γιωργιού. 

  Έπεσε ο κόσμος γρήγορα μα δεν πρόλαβε το κακό. Τα τρία άτομα ο καλόγερος, η θεία του και το παιδί, ο ένας απάνω στον άλλο καμένοι απ' τη φωτιά που έβαλαν οι φονιάδες για να παραπλανήσουν τον κόσμο για το μεγάλο τους έγκλημα. Πιάσανε τότε τρεις και τους δικάσανε είκοσι χρόνια μα ποτέ δεν παραδέχτηκαν ότι κάναν αυτοί το έγκλημα.

   Ποιος ξέρεις όμως, στη Σκόπελο πλανάται ακόμα το ερώτημα......Ήτανε φονιάδες ή την πληρώσαν άδικα;

Επιμέλεια Σπυριδούλα Μπετσάνη

Φωτογραφίες Εφημερίδα Βόρειες Σποράδες , Google